Piecza zastępcza old
System pieczy zastępczej to zespół osób, instytucji i działań mających na celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania dzieciom w przypadkach niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców.
Rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych może być przydzielony asystent rodziny.
Asystent rodziny prowadzi pracę z rodziną w miejscu jej zamieszkania lub w miejscu wskazanym przez rodzinę.
Do zadań asystenta rodziny należy w szczególności:
1) opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym,
2) opracowanie, we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej,
3) udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego, psychologicznych, wychowawczych z dziećmi
4) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów socjalnych,
5) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów psychologicznych,
6) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych z dziećmi,
7) wspieranie aktywności społecznej rodzin,
8) motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych,
9) udzielanie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej,
10) motywowanie do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców, mających na celu kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiejętności psychospołecznych,
11) udzielanie wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych,
12) podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin,
13) prowadzenie indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci,
14) dokonywanie okresowej oceny sytuacji rodziny, nie rzadziej niż co pół roku,
15) monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną,
16) sporządzanie, na wniosek sądu, opinii o rodzinie i jej członkach,
17) współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny.
W przypadku niemożności zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez rodziców funkcja ta sprawowana jest przez pieczę zastępczą. Piecza zastępcza jest sprawowana w formie:
1) rodzinnej
2) instytucjonalnej
Formami rodzinnej pieczy zastępczej są:
1) rodzina zastępcza:
a) spokrewniona (np. babcie, dziadkowie i rodzeństwo dziecka, czyli członkowie rodziny alimentacyjnej),
b) niezawodowa,
c) zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego oraz zawodowa specjalistyczna;
2) rodzinny dom dziecka.
Rodziną zastępczą oraz rodzinnym domem dziecka mogą być:
małżonkowie lub osoby niepozostające w związku małżeńskim, które:
1) dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej,
2) nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona,
3) wypełniają obowiązek alimentacyjny – w przypadku, gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego,
4) nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych,
5) są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniami o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, wystawionego przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej,
6) przebywają na terenie Rzeczypospolitej Polskiej,
7) zapewniają odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym:
a) rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego,
b) właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań,
c) wypoczynku i organizacji czasu wolnego.
Rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego – umieszcza się w niej nie więcej niż troje dzieci na pobyt okresowy do czasu unormowania sytuacji życiowej dziecka.
Rodzina zastępcza zawodowa specjalistyczna – umieszcza się dzieci niedostosowane społecznie albo dzieci z różnymi dysfunkcjami lub problemami zdrowotnymi wymagającymi szczególnej opieki i pielęgnacji.
Pomoc finansowa dla rodzin zastępczych
Rodziny zastępcze otrzymują na każde dziecko świadczenie na pokrycie kosztów jego utrzymania w wysokości nie niższej niż:
1) 694 zł miesięcznie – w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej spokrewnionej,
2) 1052 zł miesięcznie – w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej zawodowej lub rodzinie zastępczej niezawodowej.
Rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka do powyższego świadczenia na każde umieszczone dziecko w wieku do ukończenia 18. roku życia przysługuje dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego określonego w przepisach o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, zwane dalej dodatkiem wychowawczym w wysokości 500 zł miesięcznie.
Rodzinie zastępczej zawodowej przysługuje wynagrodzenie nie niższe niż 2400 zł miesięcznie, zaś rodzinie zastępczej zawodowej pełniącej funkcje pogotowia rodzinnego przysługuje minimum 3000 zł miesięcznie.
Rodzinie zastępczej na dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przysługuje dodatek nie niższy niż kwota 211 zł miesięcznie na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania tego dziecka.
Rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka obejmuje się opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej. Do zadań koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej należy w szczególności:
1) udzielanie pomocy rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinne domy dziecka w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej,
2) przygotowanie planu pomocy dziecka,
3) pomoc rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka w nawiązaniu wzajemnego kontaktu,
4) zapewnienie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka dostępu do specjalistycznej pomocy dla dzieci, w tym psychologicznej, reedukacyjnej i rehabilitacyjnej,
5) zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających,
6) udzielanie wsparcia pełnoletnim wychowankom rodzinnych form pieczy zastępczej,
7) przedstawianie corocznego sprawozdania z efektów pracy organizatorowi rodzinnej pieczy zastępczej.
W przypadku czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem przez rodzinę zastępczą lub prowadzącego rodzinny dom dziecka piecza zastępcza nad dzieckiem może zostać powierzona rodzinie pomocowej.
Instytucjonalna piecza zastępcza sprawowana jest w formie:
1) placówki opiekuńczo – wychowawczej,
2) regionalnej placówki opiekuńczo – terapeutycznej,
3) interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego
Placówka opiekuńczo – wychowawcza:
1) zapewnia dziecku całodobową opiekę i wychowanie oraz zaspokaja jego niezbędne potrzeby, w szczególności emocjonalne, rozwojowe, zdrowotne, bytowe, społeczne i religijne;
2) realizuje przygotowane we współpracy z asystentem rodziny plan pomocy dziecku;
3) umożliwia kontakt dziecka z rodzicami i innymi osobami bliskimi, chyba że sąd postanowi inaczej;
4) podejmuje działania w celu powrotu dziecka do rodziny;
5) zapewnia dziecku dostęp do kształcenia dostosowanego do jego wieku i możliwości rozwojowych;
6) obejmuje dziecko działaniami terapeutycznymi;
7) zapewnia korzystanie z przysługujących świadczeń zdrowotnych
Regionalna placówka opiekuńczo – terapeutyczna
Umieszcza się w niej dzieci wymagające szczególnej opieki, które ze względu na stan zdrowia wymagający stosowania specjalistycznej opieki i rehabilitacji nie mogą zostać umieszczone w rodzinnej pieczy zastępczej lub w placówce opiekuńczo – wychowawczej.
Interwencyjny ośrodek preadopcyjny
Umieszcza się w nim dzieci, które wymagają specjalistycznej opieki i w okresie oczekiwania na przysposobienie nie mogą zostać umieszczone w rodzinnej pieczy zastępczej. Pobyt dziecka w interwencyjnym ośrodku preadopcyjnymnie może trwać dłużej niż do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia.
Pomoc dla osób usamodzielnianych
Osobie opuszczającej, po osiągnięciu pełnoletniości, rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo – wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo – terapeutyczną, w przypadku gdy umieszczenie w pieczy zastępczej nastąpiło na podstawie orzeczenia sądu:
1) przyznaje się pomoc na:
a) kontynuowanie nauki,
b) usamodzielnienie,
c) zagospodarowanie;
2) udziela się pomocy w uzyskaniu
a) odpowiednich warunków mieszkaniowych,
b) zatrudnienia.
Przez osobę usamodzielnianą rozumie się również osobę, której pobyt w rodzinnej pieczy zastępczej ustał na skutek śmierci osób tworzących rodzinę zastępczą lub osoby prowadzącej rodzinny dom dziecka, w okresie 6 miesięcy przed osiągnięciem przez osobę usamodzielnianą pełnoletniości.
Pomoc na kontynuowanie nauki przyznaje się osobie usamodzielnianej, jeżeli kontynuuje naukę:
1) w szkole;
2) w zakładzie kształcenia nauczycieli;
3) w uczelni;
4) na kursach, jeśli ich ukończenie jest zgodne z indywidualnym programem usamodzielniania;
5) u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego.
Wysokość pomocy wynosi nie mniej niż 526 zł miesięcznie. Pomoc przyznaje się na czas nauki, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 25 roku życia. Pomoc przysługuje w czasie trwania odpowiednio roku szkolnego, roku akademickiego, kursu albo przygotowania zawodowego.
Wysokość pomocy na usamodzielnienie
Wysokość pomocy na usamodzielnienie wynosi:
– w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą spokrewnioną – nie mniej niż 3470 zł, jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres co najmniej 3 lat;
– w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą niezawodową, rodzinę zastępczą zawodową, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo – wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo – terapeutyczną:
a) nie mniej niż 6939 zł – jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres powyżej 3 lat,
b) nie mniej niż 3470 zł – jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres od 2 do 3 lat,
c) nie mniej niż 1735 zł – jeśli przebywała w pieczy zastępczej przez okres poniżej 2 lat, nie krócej jednak niż przez okres roku.
– Pomoc na usamodzielnienie może zostać wypłacona, w zależności od ustaleń indywidualnego programu usamodzielniania, jednorazowo lub w ratach, nie później jednak, niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 26 roku życia.
– W przypadku gdy osoba usamodzielniana otrzymuje pomoc na kontynuowanie nauki, pomoc na usamodzielnienie jest wypłacana po zakończeniu pobierania pomocy na kontynuowanie nauki. W uzasadnionych przypadkach pomoc na usamodzielnienie może zostać wypłacona w trakcie wypłacania pomocy na kontynuowanie nauki.
Pomoc na zagospodarowanie jest wypłacana jednorazowo, nie później niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 26 roku życia w wysokości nie niższej niż 1577 zł, a w przypadku osoby legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności w wysokości nie niższej niż 3154 zł.
Pomoc na zagospodarowanie może być przyznana w formie rzeczowej.
Osoby, które chcą uzyskać szczegółowych informacji zapraszamy do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej przy ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 24 w Białej Podlaskiej, bądź też telefonicznie pod numer telefonu 83 – 344 – 70 – 31.
Podstawa prawna:
1) Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2018 poz. 998).